Paleo Diyeti: Sağlıklı Beslenme İçin Bir Seçenek

Dyt. Sultan Begüm Arslan

Paleo Diyeti: Sağlıklı Beslenme İçin Bir Seçenek

Birçok diyet programı arasında en popüler olanlardan biri de paleo diyetidir. Paleo diyeti, maksimum protein ve minimum karbonhidrat içeren yiyeceklerle yapılan bir programdır. İşlenmiş gıdaların tüketilmediği bu diyet, doğal ve besleyici yiyecekleri ön planda tutar.

Paleo diyeti, işlenmiş gıdaların yasak olduğu bir beslenme modelidir. Bu diyet, özellikle modern yaşamın getirdiği beslenme sorunlarına çözüm olarak görülmektedir. Doğal ve işlenmemiş gıdalar tüketilerek yapılan paleo diyeti, sağlıklı bir yaşam sürdürmek isteyenler için etkili bir seçenektir.

Diyet Nedir ve Neden Önemlidir?

Günümüz yaşam koşulları, artan hareketsizlikle birlikte sağlıklı bir yaşam sürdürmeyi zorlaştırabilir. Bu nedenle, her bireyin sağlıklı beslenme şekillerine dikkat etmesi gereklidir. Diyet, bireyin beslenme düzenini sağlıklı bir şekilde yönlendirmesini sağlar. Diyet programı uygulamak isteyenler, kendilerine en uygun programı belirlemek için bir uzmana danışmalıdır.

Uzman Desteği ile Diyet

Diyet yapmaya karar veren bireyler, kendi sağlık durumlarına en uygun programı seçmek için bir beslenme uzmanına danışmalıdır. Bu, diyetin etkinliğini artırır ve olası sağlık risklerini en aza indirir.

Sağlıklı bir yaşam için doğru beslenme alışkanlıklarını benimsemek ve uygun bir diyet programı uygulamak büyük önem taşır. Paleo diyeti gibi popüler diyetler, doğru uygulandığında sağlığınıza katkıda bulunabilir.

Paleo Diyeti Nedir?

Paleo diyeti, tarım öncesi dönemde, taş devrinde yaşayan insanların beslenme şekillerini temel alır. Bu diyet, tarım sonrası ortaya çıkan beslenme alışkanlıklarının modern hastalıklara neden olduğu fikrine dayanır.

Taş devri diyeti olarak da bilinen paleo diyeti, popüler diyet programlarından biridir. Kısaca, paleo diyeti yüksek protein ve düşük karbonhidrat içeriğiyle, doğal ve işlenmemiş gıdaların tüketilmesine dayanan bir beslenme modelidir. Bu diyet, işlenmiş gıdaların tamamen dışlanmasını ve besleyici, doğal yiyeceklerin tüketilmesini teşvik eder.

Paleo Diyeti: Temel İlkeleri

Paleo diyeti, işlenmiş ve şeker ilaveli gıdaları tamamen dışlar. Bu diyet, yüksek protein, yüksek yağ ve düşük karbonhidrat tüketimini temel alır. Kilo kaybı için en önemli besin öğesi olan protein, hormonları kontrol eder, metabolizmayı hızlandırır ve iştahı azaltır. Yağlı et, balık ve yumurta gibi protein açısından zengin yiyecekler, paleo diyeti uygulayanlar için idealdir.

Paleo diyetinde günlük kalorinin %25-35'i proteinden sağlanır. Kilo vermenin en etkili yollarından biri karbonhidrat alımını azaltmaktır ve paleo diyeti bu prensibe dayanır. Genellikle kilo vermek için kalori alımını azaltmak gerekse de, paleo diyeti ile kalori hesabı yapmadan doygunluk sağlamak mümkündür.

Araştırmalar, paleo diyetinin GLP-1, PYY ve GIP gibi tokluk sağlayan hormonları üretmeye yardımcı olabileceğini göstermektedir. Bu da, paleo diyetinin diğer diyetlerin aksine daha uzun süre tok hissettirerek, kalori hesabı yapmadan kilo vermeyi mümkün kıldığını ortaya koyar.

Paleo Diyeti Faydaları

Paleo diyeti, birçok sağlık yararına sahip olabilir. İşte bu diyetin öne çıkan bazı faydaları:

 

• Kan Şekerini Düşürür ve İnsülin Duyarlılığını Artırır:

Vücuda alınan yüksek protein ve düşük karbonhidrat, insülin seviyelerinin normal sınırlar içinde kalmasını sağlar. İnsülin duyarlılığı, hücrelerin insüline nasıl tepki verdiğini gösterir ve bu diyeti uygulamak bu duyarlılığı artırabilir.

• Göbek Yağlanmasını Azaltır:

Bel çevresinde biriken yağların kontrol altına alınmasına yardımcı olur. Bu, özellikle göbek yağlanmasının bir göstergesi olan bel çevresi ölçümünde belirgin hale gelir.

• Kalp Sağlığını İyileştirir:

Sağlıklı yağlar, yağsız proteinler ve taze meyve-sebzeler içeren paleo diyeti, kalp sağlığını destekler. Kalp sağlığını iyileştirmeyi amaçlayan birçok diyet, paleo diyetine benzer özellikler taşır.

• İç Organların Genç Kalmasını Destekler:

Sağlıklı yağlar, yağsız proteinler ve taze meyve-sebzeler tüketmek, iç organların genç kalmasına yardımcı olur.

• Kan Basıncını Dengeler:

Paleo diyeti, kan basıncını düşürmeye yardımcı olabilir. 159 kişiyle yapılan dört çalışmanın sonuçlarına göre, paleo diyeti sistolik kan basıncını ortalama 3.64 mmHg, diyastolik kan basıncını ise 2.48 mmHg azaltmıştır.

• Trigliserid Seviyesini Düşürür:

Bir dizi araştırma, paleo diyetinin kandaki toplam trigliserid seviyelerini %44'e kadar azaltabileceğini göstermiştir.

• Kötü Kolesterolü Düşürür:

Paleo diyeti, LDL kolesterol seviyelerini azaltabilir. Bazı araştırmalar, bu diyetin 'kötü' LDL kolesterolü %36'ya kadar azaltabileceğini göstermiştir.

• Sağlıklı Kilo Kaybını Destekler:

Rafine şeker ve işlenmiş gıdaları içermediği için paleo diyeti, sağlıklı bir şekilde kilo vermeye yardımcı olabilir.

• Yaşlanma Belirtilerini Geciktirir:

Paleo diyeti, rafine şeker ve işlenmiş gıdalara yer vermediği için yaşlanma belirtilerinin gecikmesine yardımcı olabilir.

Paleo Diyeti Listesi: Yasaklı Gıdalar

1. Tahıllar

• Ekmek ve makarna
• Buğday, çavdar, arpa ve diğer tahıllar

2. Baklagiller

• Fasulye, mercimek ve diğer baklagil türleri

3. Süt ve Süt Ürünleri

• Çoğu süt ve süt ürünleri (bazı paleo diyet versiyonlarında tereyağı ve tam yağlı peynirler hariç)

4. Trans Yağlar ve İşlenmiş Yağlar

• Trans yağlar, soya yağı, margarin ve bunların bulunduğu çeşitli işlenmiş yiyecekler

5. Yapay Tatlandırıcılar

• Asesülfam potasyum, sakarin, sükraloz, siklamatlar, aspartam ve bunların bulunduğu işlenmiş gıdalar

6. Diyet ve Az Yağlı Ürünler

• 'Diyet' veya 'az yağlı' etiketli içerikleri belirsiz paketli yiyecekler ve içecekler

Paleo Diyeti: İzinli Gıdalar

1. Balık ve Deniz Ürünleri

• Somon, alabalık, mezgit, karides, kabuklu deniz ürünleri vb.

2. Sebzeler

• Brokoli, lahana, biber, soğan, havuç, domates vb. her çeşit ve renkte sebzeler

3. Meyveler

• Yaban mersini, çilek, avokado, armut, muz, portakal, elma vb. her çeşit ve renkte meyveler

4. Tohumlar ve Kuruyemişler

• Ay çekirdeği, kabak çekirdeği, fıstık, ceviz, fındık vb.

5. Doğal Yağlar

• Hindistan cevizi yağı, avokado yağı, zeytinyağı vb.

6. Tuzlar ve Baharatlar

• Deniz tuzu, Himalaya tuzu, kaya tuzu, sarımsak, zerdeçal, biberiye, kimyon vb.

7. İçecekler

• Su: Tüm diyet türleri için en iyi içecek
• Çay: Doğru demleme koşuluyla, özellikle yeşil çay

Paleo Diyeti: Yasaklı İçecekler

• Hazır meyve suyu, gazlı içecekler, enerji içecekleri
• Alkol
• Yapay tatlandırıcı ve renklendirici içeren kokteyller

Dyt. Sultan Begüm Arslan