Hipertansiyon nedir?

Hipertansiyon nedir?

Hipertansiyon kalbin kasıldığı ve gevşediği anlarda damar çeperine kontrolsüz yaptığı basınçtır. Bu basınç kardiyovasküler hastalıklara sebep olabilmektedir. Normal şartlar altında tansiyon vücuttaki kan hacmine ve damarların kan akımına gösterdikleri dirence göre değişmektedir.

Tansiyon sistolik ve diyastolik olmak üzere iki çeşit üzerinden yorumlanmaktadır. Sistolik tansiyon kalbin kanı pompalarken uyguladığı basınçtır. Diyastolik basınç ise kalbin gevşediği anda ölçülen kan basıncıdır. Halk arasında sistolik tansiyon “büyük”, diyastolik tansiyon ise “küçük” tansiyon olarak bilinmektedir.

Kan basıncının ortalama değerleri bireyden bireye değişebilmektedir. Etnik köken de ortalama kan basıncı değerlerinde farklılık gözlenmesine sebep olabilmektedir. Fakat genel olarak kabul edilen ortalama kan basıncı değeri sistolik 120 mmHg diyastolik 80mmHg’dır.

Hipertansiyon hiçbir belirti göstermeden senelerce devam edebilmektedir. Fakat kontrol altına alınamayan hipertansiyon kalp krizi ya da felç ciddi komplikasyonlara sebep olabilmektedir.

Hipertansiyon neden olur?

Hipertansiyon genellikle nedeni belli olmayan bir sebepten ötürü gelişir. Buna primer hipertansiyon denir. Nedeni belli olan ve tanımlanabilen durumlara ise sekonder hipertansiyon denir. Sekonder hipertansiyona sebep olabilecek komplikasyonlar ise böbrek işlev bozuklukları ve kan damarlarında doğuştan gelen kusurlar gibi sebeplerle gelişirler. Sekonder hipertansiyonun değerleri primere göre çok daha yüksektir. Afrika kökenli insanlarda sekonder hipertansiyon görülme sıklığı daha fazladır. Fazla kilolar, durağan hayat, diyetle alınan sodyum miktarı, aşırı alkol tüketimi ve stres gibi etmenler sekonder tansiyon gelişmesini tetikleyebilir.

Tedavi edilmezse hastanın karşılaşabileceği sorunlar nelerdir?

Hipertansiyon tedavi edilmediği süreçte yaşam kalitesini de etkileyen çok büyük sorunlara neden olabilirler. Bu sorunlarda öne çıkanlar şu şekildedir:

• Kan damarlarında hasar gelişebilir. Arterlerin kalınlaşması ve sertleşmesi (ateroskleroz) gibi komplikasyonlar gelişebilir.
• Sol ventrikül hipertrofisi ve kalp yetmezliği gözlemlenebilir
• Böbrek işlevlerinde bozukluklara sebep olabilir.

Belirtiler nelerdir?

Hipertansiyonda belirtiye rastlanmaz ancak hastalığa spesifik olmayarak burun kanaması, baş ağrısı ve nefes darlığı gibi bulgular gözlenebilir.Bu belirtiler tanı koymak için yeterli değildir. Ailesinde hipertansiyon öyküsü olan bir insan düzenli olarak kontrol yaptırmalıdır. Bu kontrolün doğruluk payının arttırılması için de tansiyon ölçümü her iki koldan aynı cihazla ölçülmelidir. Birçok tanı yöntemi olmakla beraber “Holter” adlı cihazın kullanımı tanı için çok yaygın olarak kullanılır.

Hipertansiyon tedavisi nasıl olmalıdır?

Hipertansiyon tedavisinde kullanılabilen birçok ilaç bulunmaktadır. Hekimin ilaç tedavisine karar vermesinde hastanın ölçülen tansiyon değerinin hangi evrede olduğu tespit edilmelidir. Hastalığın evreleri kan basınçları değerlerine göre şöyle sınıflandırılır:

• Öncül Hipertansiyon: 120-129 mmHg sistolik / 80> mmHg Diyastolik
• 1. Evre: 130-139 mmHg sistolik / 80-89 mmHg Diyastolik
• 2. Evre: 140< mmHg sistolik / 90< mmHg Diyastolik

Bu evrelere göre hastalık tedavi stratejisi belirlenebilir. Öncül hipertansiyon yaşam tarzı değişiklikleriyle önlenebilirken 1. ve 2. evre hipertansiyon ise hastanın güncel sağlık durumuna bağlı olarak tekli ya da kombine tedaviler tercih edilir. Tanı konduktan itibaren hasta devamlı eczacı ve hekim tarafından kontrol edilmeli hastanın yaşam kalitesine göre de tedavi protokolü güncellenmelidir